32. Pięć rzeczy, które należy zrobić przed śmiercią

Jurek – jak zwykle wcześniej rano – zjadł śniadanie, pocałował żonę Joannę oraz ukochaną córeczkę Basię, wsiadł do nowego Mercedesa i pojechał do swojej firmy. Godzinę później do domu Joasi zapukało dwóch policjantów. Jak ta ich zobaczyła od razu domyśliła się, że coś się stało z Jurkiem. Niestety okazało się najgorsze – Jurek zginął w wypadku samochodowym przygnieciony przez TIR-a. Minął miesiąc, a Joanna ciągle nie mogła poradzić sobie ze śmiercią męża. Jednak jeszcze gorzej, że nie mogła normalnie uporządkować spraw majątkowych po nim, a sytuacja finansowa jej i Basi stawała się dramatyczna. W ich małżeństwie Joanna bowiem jedynie opiekowała się Basią, zaś Jurek prowadził firmę – podobno dobrze prosperującą. Nigdy nic jej nie mówił jednak na temat spraw finansowych oraz firmowych, a ona nie zaprzątała sobie tym głowy. Tak naprawdę nie wiedziała zatem, za co się zabrać i gdzie Jurek konkretnie umieścił ten majątek. Gdyby tylko Jurek za swojego życia przewidział tę sytuację i się na to przygotował – Joanna jeszcze przez wiele lat rwała sobie włosy z głowy z tego powodu.

Czy myślałeś kiedyś nad tym, co by się stało, gdybyś dzisiaj nagle zmarł? Co będzie z Twoim majątkiem, prowadzoną firmą, rachunkiem bankowym, rentą, czy też Twoją Rodziną? Kto odziedziczyłby po Tobie spadek i w jakim udziale? I czy byłyby to właśnie Ci ludzie, których sam chciałbyś uczynić Twoimi spadkobiercami? A zatem, czy taka byłaby teraz Twoja ostatnia wola? Dlatego lepiej już dzisiaj zastanów się nad tym i przygotuj na taką ewentualność. Dlatego dziś sporządziłem dla Ciebie listę pięciu rzeczy, które należy zrobić przed śmiercią:

1. Spisz skład swój majątek oraz miejsce jego przechowywania

Tam naprawdę nikt – poza Tobą – nie wie, ile masz majątku i gdzie go przechowujesz. Przecież przykładowo – oprócz nieruchomości i samochodu (które podlegają publicznemu wpisowi do ksiąg wieczystych lub rejestru pojazdów) – możesz mieć kilka rachunków bankowych, kont oszczędnościowych, lokat terminowych, czy też pakietów akcji lub kryptowalut. Dlatego też – aby umożliwić lub ułatwić Twoim spadkobiercom odnalezienie tego majątku po Twojej śmierci – spisz skład swojego majątku oraz miejsce jego przechowywania. W przeciwnym razie mogą oni nigdy go nie odnaleźć po Twoim odejściu.

2. Napisz testament (szczególnie jeśli chcesz zmienić kolejność dziedziczenia ustawowego)

Najpierw ustal swoich spadkobierców ustawowych. Innymi słowy, dowiedz się (np. od prawnika), kto konkretnie dziedziczyłby w tym momencie bezpośrednio po Tobie na podstawie dziedziczenia ustawowego i w jakim udziale ułamkowym. Testament warto sporządzić bowiem w sytuacji, gdy chcesz zmienić kolejność dziedziczenia po sobie, która wynikałaby z dziedziczenia ustawowego. Przykładowo, jeśli masz żonę i dwójkę dzieci to oni po Tobie dziedziczą po 1/3. Jeśli więc są to akurat te osoby, które sam widziałbyś w roli Twoich spadkobierców to nie musisz pisać testamentu. Jeśli jednak Twoja aktualna wola jest inna niż wynikająca z dziedziczenia ustawowego to powinieneś jak najszybciej sporządzić testament. Dlatego warto już dziś rozważyć i przemyśleć taką sytuację. Na temat testamentu pisałem już w 5. odcinku mojego bloga, który znajdziesz tutaj .

3. Zadbaj o sukcesję swojej firmy

Jeżeli prowadzisz działalność gospodarczą to powinieneś zastanowić się nad tym, co się stanie z Twoją firmą w razie Twojej śmierci. Bo jeśli nie zadbasz za swojego życia o kontynuację i sukcesję stworzonej przez Ciebie firmy to może się okazać, że cały wysiłek i praca Twojego życia pójdą na marne. A większość przedsiębiorców o tym zapomina, zaś potem ich spadkobiercy mają olbrzymie problemy natury prawnej. Pamiętaj też, że zupełnie inaczej będzie wyglądać sukcesja jednoosobowej działalności gospodarczej, inaczej spółki osobowej, jeszcze inaczej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, a całkiem odmiennie – wolnego zawodu. Jest to bardzo trudna problematyka, a zatem należy to koniecznie omówić z adwokatem. Dodam jedynie, że zamierzam napisać o tym odrębny odcinek mojego bloga.

4. Sporządź bankową dyspozycję na wypadek śmierci

Dyspozycja wkładem na wypadek śmierci to pisemne oświadczenie, które możesz złożyć w każdym momencie w swoim banku. Robisz ją po to, aby pieniądze zgromadzone przez Ciebie na rachunku bankowym lub lokacie, bank ten – po Twojej śmierci – wypłacił z tego rachunku bezpośrednio wskazanym przez siebie osobom najbliższym. Jest to o tyle wygodne, że wówczas pieniądze te nie wchodzą w skład spadku, a zatem nie trzeba będzie w tym zakresie przeprowadzać postępowania spadkowego.

5. Wydziedzicz osoby, którym nie chcesz dać zachowku

Jeżeli zastosowałeś się do pkt 2 niniejszego odcinka bloga, tj. sporządziłeś testament to nie możesz zapomnieć o jednej istotnej rzeczy. Mianowicie w niektórych sytuacjach spadkobiercy ustawowi, którzy dziedziczyliby po Tobie, gdybyś nie sporządził testamentu, mogą po Twojej śmierci dochodzić tzw. zachowku. Co z tego zatem, że nie zapisałeś im spadku w testamencie, skoro i tak będą oni mogli dostać zachowek? Aby tego uniknąć możesz ich jednak wydziedziczyć – ale jedynie w pewnych sytuacjach, jeżeli zachodzą szczególne ku temu warunki. Wydziedziczenia można dokonać jedynie w testamencie, przy czym jest to tzw. testament negatywny.

Jeżeli podoba Ci się idea niniejszego bloga to proszę o jego udostępnienie, polubienie lub skomentowanie – dzięki temu ma on szanse dotarcia do szerszego kręgu odbiorów, a być może wśród nich są osoby, które bardzo potrzebują zawartych w nim informacji. Polecam także zapisanie się na mojego Newslettera – wtedy nie umknie Ci żaden odcinek tego bloga, a także polubienie mnie na Facebook-u.

Niniejsze zdjęcie wykonałem na najstarszym i największym cmentarzu żydowskim na świecie, położonym na Górze Oliwnej w Jerozolimie.