Wielu z nas uważa, że to nigdy nas nie będzie dotyczyć. Tymczasem statystyki są wręcz przeciwne – każdego dnia Policja zatrzymuje około tysiąca osób, co daje średnio około 360.000 osób zatrzymanych rocznie. Zdarzają się nawet przypadki, gdy organy ścigania nagle wchodzą o godz. 6.00 rano do prywatnego mieszkania, gdy wiele osób jeszcze śpi, aby dokonać zatrzymania danej osoby i jednocześnie przeszukania jego mieszkania. Większość ludzi nie wie przy tym, jak się w tej sytuacji zachować. Wobec tego, postanowiłem wskazać Ci kilka podstawowych rad w sytuacji, kiedy to Ty zostaniesz zatrzymany.
Jak powinieneś się zachować, gdy zostaniesz zatrzymany przez Policję?
Przede wszystkim, należy zachowywać się spokojnie i pod żadnym pozorem nie stawiać oporu Policji ani też nie próbować ucieczki. Może być to bowiem potraktowane jako przestępstwo stawiania naruszenia nietykalności cielesnej funkcjonariusza publicznego albo nawet czynnej napaści na takiego funkcjonariusza, a zdarzają się przypadki, że organy ścigania wykorzystują takie zachowanie, aby „dodać” nowe zarzuty dla takiej osoby, a także mieć podstawę do zastosowania tymczasowego aresztowania. Jakie prawa przysługują osobie zatrzymanej? Jako praktyk chciałbym zwrócić uwagę na dwa podstawowe uprawnienia osoby zatrzymanej.
Przede wszystkim, zatrzymanemu należy niezwłocznie umożliwić nawiązanie w dostępnej formie kontaktu z adwokatem, a także bezpośrednią z nimi rozmowę. Uprawnienie to przysługuje wyłącznie na wyraźne żądanie zatrzymanego, a zatem musimy je bezpośrednio zgłosić funkcjonariuszowi – najlepiej zaraz po zatrzymaniu. Policjantowi zapewne nie będzie to „na rękę” i będzie starał się nas do tego zniechęcić, bo mając przeciwko sobie profesjonalnego obrońcę będzie mu dużo trudnej, ale musimy twardo „obstawać” na swoim.
Jako zatrzymany masz prawo kontaktu z adwokatem
Skąd wziąć dane kontaktowe adwokata? Najlepiej nosić przy sobie w portfelu wizytówkę jakiegoś adwokata, a także zapisać jego numer telefonu w swojej komórce. Ale nawet gdyby policjant zabrał nam nasz telefon oraz portfel i nie pozwolił nam skorzystać z posiadanego numeru telefon, warto chociaż zapamiętać imię i nazwisko tego adwokata i zażądać, aby funkcjonariusz zadzwonił do niego i poprosił o jego stawiennictwo (dane o numerach telefonów adwokatów są ogólnie dostępne, a zatem Policja bez problemu może ustalić jego numer i skontaktować się z nim).
Jak zachować się w trakcie przesłuchania
Policja zapewne będzie chciała nas przesłuchać, albo w charakterze świadka albo też – w charakterze podejrzanego – po wcześniejszym postawieniu nam zarzutów. W takiej sytuacji pod żadnym pozorem proszę nie wyrażać zgody na przesłuchanie bez obecności obrońcy (choćby z urzędu) i wcześniejszej z nim rozmowy na temat taktyki postępowania – nawet gdyby przesłuchujący w pięknych słowach zapewniał nas, że adwokat nam do niczego nie będzie potrzebny.
Jeżeli będziemy przesłuchiwani w charakterze podejrzanego (a nie świadka) to proszę pamiętać, że w trakcie przesłuchania przysługują nam następujące prawa: 1. prawo do składania wyjaśnień; 2. prawo do odmowy składania wyjaśnień (prawo do milczenia), a także 3. prawo do odmowy odpowiedzi na poszczególne pytania.
Osobiście radzę, aby w trakcie przesłuchania skorzystać z prawa do odmowy składania wyjaśnień, co oznacza, że w ogóle nie musimy składać jakichkolwiek wyjaśnień, co jest o tyle wygodne, że na pewno nie wpadniemy w pułapkę jakiegoś podchwytliwego pytania przesłuchującego lub w „krzyżowy ogień pytań”, a zatem nie zaszkodzimy sami sobie. Proszę pamiętać, że jest to po prostu nasze PRAWO, a zatem nie mogą spotkać nas żadne negatywne konsekwencje z powodu skorzystania z tego prawa, ani też nie musimy wyjaśniać żadnych powodów skorzystania z tego prawa.
Więcej na temat tego, czym różnią się zeznania świadka od wyjaśnień oskarżonego, opowiadałem tutaj.
No i najważniejsze: Jaki jest czas zatrzymania? Pamiętajmy, że jeżeli w ciągu 48 godzin od chwili zatrzymania przez Policję zatrzymany nie zostanie przekazany do dyspozycji Sądu wraz z wnioskiem o zastosowanie tymczasowego aresztowania to należy go zwolnić. Natomiast jeżeli Prokurator złoży do Sądu wniosek o zastosowanie tymczasowego aresztowania to Sąd ma 24 godziny na ewentualne zastosowanie wobec niego tymczasowego aresztu, w przeciwnym razie zatrzymanego także należy zwolnić. To są najbardziej podstawowe porady, jak zachować się w takiej sytuacji. W razie wątpliwości proszę koniecznie o kontakt telefoniczny z adwokatem.
Jeżeli podoba Ci się idea niniejszego bloga to proszę o jego udostępnienie, polubienie lub skomentowanie – dzięki temu ma on szanse dotarcia do szerszego kręgu odbiorów, a być może wśród nich są osoby, które bardzo potrzebują zawartych w nim informacji. Polecam także zapisanie się na mojego Newslettera – wtedy nie umknie Ci żaden odcinek tego bloga, a także polubienie mnie na Facebook-u.
Powyższe zdjęcie wykonałem w Teksasie.
Copyright © 2019 Rafał Ganowski